Forex යනු කුමක්දැයි හදුනා ගනිමු.
Forex යනු කුමක්ද , සිදුවන්නේ මොනවද යන්න පිලිබදව ඔබට අවබෝධයක් තිබිය යුතුයි. එසේ නොමැතිව මුල්ය වෙළද පොල සමග ගණුදෙනු සිදුකරන්නට යන එක එතරමි හොද ක්රියාවක් නොවේ. ඒක නිසා මෙි මම ලිපිය සමිපුර්ණයෙන්ම වෙන් කරනවා ඔබට Forex යනු කුමක්ද ? එයින් සිදුවන්නේ කුමක්ද යන්න පැහැදිලිව වටහලා දෙන්න. ටිකක් විතර බොරින්ග් වෙයි. එත් ඉතින් කරන්න දෙයක් නැහැ. මෙක අතහැරලා යන්න පුලුවන් මාතෘකාවක් නෙවෙයි. ඒක නිසා නිසි පරිදි අධ්යනය කරන්න. මෙක ඉතා සරල මාතෘකාවක්.
Forex යන වචනය අපි පහසුවට කෙටි කරලා භාවිතා කරාට නිසියාකාරව කියනවනමි Foreign Currency Exchange Market(විදේශිය මුදල් වෙළද පොල) තමයි සමිපුර්ණ නම. බොහෝ දෙනෙක් අනිවාරයෙන්ම Foreign Currency Market පිළිබදව අහලා තිබුනට Forex ගැන අහලා නැතිව ඇති. හේතුව මෙම වචනය බොහෝ අවස්ථාවන් වලින් සාමාන්ය භාවිතයේ භාවිතා නොවන වචනයක් නිසා.
Foreign Currency Exchange Market කියන්නේ ලෝකයේ ප්රබලතම මුදල් වර්ග එනමි EURO , USD , GBP , AUD ,JPY ආදි මුදල් වර්ග එකිනෙකට හුවමාරැ වන ස්ථානය. වෙනත් විදියකින් බැලුවහොත් කොටස් වෙළද පොල(Stock Exchange Market) වගේම ක්රමයක්. රටක තියෙන සුදුසුකමි ලත් ආයතනවල කොටස් (Shares) ගැනුමි කරැවන් හා විකුණුමි කරැවන් අතර හුවමාරැ වෙන ස්ථානය තමයි කොටස් වෙළද පොළ. මෙි තුලින් අදාල ආයතන සදහා ආයෝජන රැස්වෙනවා වගේම ඒ ආයතනයේ වෙළද පොළ ස්ථානයත් තීරණය වෙනවා. මෙිවගේම තමයි Forex Market එකත්. කිසියමි මුදල් වර්ගයක මිල ගැනුමි කරැවන් හා විකුනුමි කරැවන් අතර හුවමාරැ වෙලා තිරණය වෙන්නේ මෙතැනින්. මොකද ලොකේයේ සිදුවන ආර්ථික,වෙළද, සාමාජීය හා ස්වාභාවික සිදුවිමි සෘජුවම මෙි මුල්ය වෙළද පොලේ ගණුදෙනු කරන පිරිසට බලපානවා. මෙි බලපෑමි නිසා තමයි බොහෝ වෙලාවට ගැනූමි හා විකුණුමි අතර වෙනස් කමි ඇතිවෙලා මුදලක මීල තිරණය වෙන්නේ.
ලෝක ආර්ථිකය සහ මුල්ය වෙළද පොල
ඉහතින් ලෝක ආර්ථිකය පිළිබදව මම සුළු සදහනක් කරා. දැන් බලමු මෙි ලෝක ආර්ථික සිදුවීමි මුල්ය වෙළද පොළට බලපාන්නේ කොහොමද කියන එක. මොකද ආර්ථිකමය වෙනස් වීමි අපිට නිවැරදිව හදුනා ගත හැකිනමි පහසුවෙන් මුල්ය වෙළද පොලේ ගණුදෙනු කරන්න පුලුවන්. ඒක නිසා මේ සමිබන්ධ අවබෝධයක් තිබිම වැදගත්. මෙි ගැන හොදින් තේරැමි ගන්න පුලුවන් රටක කොටස් වෙළද පොළ උදාහරණයකට ගත්තොත්. හේතුව ඔබට ළගම ඔබෙි රටෙි කොටස් වෙළද පොළ මිසක් ලෝක මුල්ය වෙළද පොළ නොවන නිසා. සාමාන්යෙයන් රටක සිදුවන ආර්ථිකමය , සාමාජීය සිදුවිමි හා ස්වාභාවික බලපැමි (කෝලාහාල , යුද්ධ , ආර්ථික කඩා වැටිමි, ස්වාභාවික විපත් ) සෘජුවම ආදාල රටෙි කොටස් වෙළද පොලට බලපෑම කරනවා. රටක යුද්ධයත් ඇති වුනොත් අනිවාර්යෙන් ඒ රටෙි ආයෝජන බොහෝ අඩු වෙන්න පුලුවන්. හිතන්න ලොකේ දැනටත් යුද්ධ සහිත රටවල් පිළිබදව. හේතුව යුද්ධයන් ඇතිවුවහොත් දේපොල විනාශ වෙන්න පුලුවන්. ජනජීවිතය අඩාල වෙන්න පුලුවන්. ආර්ථි ස්ථාන වලට අනපෙක්ෂිත ප්රහාර එල්ල වෙන්න පුලුවන්. මෙි නිසා ආයෝජකයක් එවැනි රටවල ආයෝජනය කරන්න කැමැත්තක් දක්වන්නේ නැහැ. මෙික තමයි හේතුව බොහෝ යුද්ධ සහිත රවල්වල් ආර්ථිකයන් පසුගාමි වෙන්න.
මෙ ආකාරයෙන්ම ලෝක මුල්ය වෙළද පොළටත් විවිධ ආකාරයේ බලපෑම එල්ල වෙනවා. මෙි බලපෑමි අතර වාසිදායක සිදුවිමි වගේම ආවාසිදායක බලපෑමුත් තියෙනවා. මීට වසර කිහිපයකට පෙර ග්රීසියේ සිදුවු දැවැන්ත ආර්ථික කඩා වැටීම මුල්ය වෙළද පොලේ යුරෝ(EURO) මුදල් ඒකකයට දැඩි බලපෑමක් එල්ල කළ බව ඔබට මතකද ?. මොකද ග්රීසිය කියන්නේ යුරෝපා සංගමයට අයත් රටක්. ඒ රටෙි භාවිතා වන්නේ යුරෝ මුදල් ඒකකය. මේ හේතුව නිසා ග්රිසියේ සිදුවු ආර්ථික කඩා වැටීම සෘජූවම යුරෝ මුදල් වර්ගය පහල යෑමකට හේතු වුනා. ඒ නිසා විශාල ලාභ ලබන්නනමි මෙවැනි හේතුන් හා ඒ හා සමිබන්ධ සිදුවීමි පිළිබදව අවධානයකිනුත් සිටිය යුතුයි.
ආර්ථික දත්ත ගැන කතා කරද්දි මෙි තුල තුල තියෙනවා තවත් විවිධ ආකාරයේ සිදුවිමි. ඒ කියන්නේ ආදාල රටෙි ආයෝජණ අඩු වැඩි විමි, අපනයන හා ආනයන , රැකියා කප්පාදු කිරිමි, රටෙි නිශ්පාදන තත්වයත් වැනි දේවල්. අමතක කරන්න එපා මෙි ඔක්කෝම නෙවෙයි. තවත් බොහෝ සිදුවිමි තියෙනවා. මට පෙන්වලා දෙන්න අවශ්ය උනේ අපි මෙි සියලුම දත්ත පිළිබදව අවධානයෙන් සිටිය යුතුයි කියන කාරණය. මොකද නිකුත් වෙන කුමන අකාරයක හෝ ආර්ථික සිදුවිමක් අපි නොහිතන විදියට මුල්ය වෙළද පොළට බලපාන්න පුලුවන්. මෙන්න මෙි අවිනිශ්චිත තත්වය නිවැරදිව හදුනාගන්න ලැබෙන්නේ අපිට ආදාල සිදුවිම සමිබන්ධව සුළු හෝ අවබෝධයක් තිබුනොත් පමණයි. මම කලින් ලිපියක සදහන් කරපු විදියට විශාල පිරිසක් Foreign Currency Exchange Market තුලින් ආසාර්ථක වෙන්නත් ප්රධාන හේතුව මෙන්න මෙි දත්ත පිළිබදව අවධානයක් යොමු නොකිරීම. හැබැයි ඔබ එහේම වෙන්න අවශ්ය නැ.
දැන් ඔබට ප්රශ්ණයක් එන්න පුලුවන් මෙි ආර්ථික දත්ත කොහොමද මම හොයාගන්නේ කියලා. බය වෙන්න අවශ්ය නැ. මෙවැනි ආකාරයේ දත්තයන් නිසි වෙලාවට නිකුත් කරන වෙබි අඩවි ගණනාවක් ලොව තුල තියෙනවා. ඒ වෙබි අඩවි තුලින් අපිට පුලුවන් මෙි දත්ත සොයාගන්න. ඒ පිළිබදව ඉදිරි ලිපියකදි මම වැඩිදුර පැහැදිලි කිරීමක් ලබා දෙන්නං. දැන් මෙික ඔබට වැටහුනේ නැත්තං අනිවාරයෙන්ම නැවත නැවත කියවලා අවබෝධයට ගන්න. තාමත් තෙරැනේ නැත්තං කිසිවෙක් දුක් වෙන්න අවශ්යත් නැ. කාලයක් Forex සමග රැදෙනකොට ඒක ඉඹෙිම අවබෝධ වෙන්න ගන්නවා.
ඇයි මෙි හැමදෙයක්ම මෙකට බලපාන්නේ ?. උත්තරය තමයි , ලෝකේ බොහෝ දේ තිරණය කරන ප්රධානම සාධකයක් තමයි මෙි මුදල් කියන දේ. හැමදේකටම වගේ මුදල් ඔනි. මුදල් මත බොහෝ දේ තිරණය වන හින්දා තමයි මේ වගේ බොහෝ සාධක වල ප්රථිපල මේ මුල්ය වෙළද පොලට බලපාන්නේ. හැබැයි ප්රධාන මුදල් වර්ග වලින් බැහැරට ගියොත් වෙනත් රටවල ආර්ථික සිදුවිමි සෑම මුදලකටම බල පොනාපන්නත් පුලුවන්. හිතන්න ඔබගේ රටෙි මුදල් වර්ගය EURO , USD , GBP නෙවෙයිනමි සමහර විට ඔබෙි රටෙි ආර්ථික සිදුවිමි මෙි මුදල් වර්ග වල වෙනස් වීමට හේතුවක් නොවෙන්න පුලුවන්. හැබැයි EURO , USD , GBP කියන්නේ ඔබගේ රටෙි මුදල් වර්ගනමි මෙි රටවල ආර්ථික වෙනස් විමි බොහෝ දුරට අනෙක් මුදල් වර්ග වලටත් බල පාන්න පුලුවන්. හේතුව මෙි තමයි දැනට ලෝක තුල තියෙන ප්රබලම මුදල් වර්ග. යමි හෙයකින් USD මුදලේ දැවැන්ත කඩා වැටිමක් සිද්ද උනොත් ඒක මුලු ලෝකේටම බලපානවා.
කොළඹ කොටස් වෙළද(Colombo Stock Exchange) පොල හා ලෝක මුල්ය වෙළද පොල
ඔබ කොටස් වෙළද පොල හා සමිබන්ධව ගණුදෙනු කරන්නේනමි ඔබ විසින් හුවමාරැ (මිලදි ගැනීම හා විකිනීම ) කළ යුත්තේ එහි ලියාපදිංචි වි ඇති ආයතන වල කොටස් පමණයි. මොකද මුදල් හුවමාරැ වීමි කොටස් වෙළද පොලේ සිද්ධ වෙන්නේ නැති හින්දා. හැබැයි අපිට පුලුවන් අපි දන්න කොටස් වෙළද පොළ ගණුදෙනු මත පිහිටලා ඉතා පහසුවෙන් මුල්ය වෙළද පොළ පිළිබදව තෙරැමි ගන්න. මෙි කරන්න යන්නේ ඒක තමයි.
දැන් සාමාණයෙන් සිද්ධ වෙන්නේ කොටස් වල මිල අඩුවු අවස්ථාවක මිලදි ගෙන මිල වැඩිවු අවසථාවක විකිණිම. තවත් විදියකින් කිවිවොත් වෙළද සැලකට අඩු මිලට භාන්ඩ මිලදි ගෙන වැඩි මිලට විකුණා ලාභයක් ගන්නවා වගේ. ඇත්තටම බැලුවොත් ඔනෑම ව්යාපාරයක සිද්ධ වෙන්නේ මෙන්න මෙි කියන කතාව. මොකද කිසිම ව්යාපාරිකයෙක් තමන් භාණ්ඩ මිලදි ගන්නා මුදලටම භාණ්ඩ විකුණන්න නැ. එහේම කරොත් ඒ ව්යාපාරයේ කිසිම රාදා පැවැත්මක් නැති බව ඔනෑම කෙනෙකුට වැටහෙනවා.
උදාහරණයක් ගත්තොත් ඔබ සබන් කැටයක් රැ 50 මිලදි ගෙන රැ 55 විකුණනවා. මෙි ගණුදෙනුව තමයි
55-50 = රැ 5/-.
දැන් ඔබ කරපු මෙි ගණුදෙනුව නිසා ඔබට රැ 5 ක ලාභයක් දැන් ලැබිලා තියෙනවා.
මෙි ගණුදෙනුවම කොටස් වෙළද පොලට සමිබන්ධ කරලා බැලුවොත් ,
හිතන්න A සමාගමේ කොටසක දැන් පවතින මිල වන රැ 100 න් ඔබ කොටස් 1000 ක් මිලදි ගෙන තියෙනවා. හැබැයි පැය කිහිපයකට පස්සේ මෙෙ A සමාගමේ කොටසක මිල 115 දක්වා ඉහල යනවා. මෙ අවස්ථාවෙදි ඔබ විසින් කලින් මිලදි ගත්ත කොටස් 1000 මෙ අලුත් මිලට විකුණුවොත් ගණුදෙනුව සරලවම සිද්ධ වෙන්නේ පහත ආකාරයෙන්.
A සමාගම
- 100(කොටසක පැවති මිල) x 1000(මිලදි ගත් කොටස් ප්රමාණය) = 100,000 (මිලදි ගැනීමට වියදමි වු මුදල)
- දැන් මෙි සමාගමෙි කොටස මිල රැ 115 ක් දක්වා ඉහල ගිය නිසා ඔබ සතු සියලුම කොටස් ඔබ විකුණා දමනවා.
- 115 (කොටසක දැන් මිල) x 1000(ඔබ සතු කොටස් ප්රමාණය) = 115,000 (විකිණිමෙන් ඔබට ලැබුනු මුදල)
- එසේනමි මෙම ගනුදෙනුවේ ඔබගේ ලාභය වෙන්නේ රැ 115000 - 100,000 = 15,000 ක්.
මෙි මම සදහන් කරේ කොටසක් වෙළද පොලේ සාමාන්ය මිලදි ගැනිමි හා විකිණීමි සිදුවන ආකාරය ඉතාමත්ම සරල උදාහරණයකින්. මෙික තමයි සාමාන්ය ගණුදෙනු ස්භාවය. Forex තුලත් අපි කරන්නේ මෙන්න මෙි දේම තමයි. හැබැයි පොඩි වෙනස් කමි කිහිපයක් එක්ක. මොනවද මෙි වෙනස් කමි කියලා අපි ඉදිරියෙදි හෙමිහිට කතා කරමු. දැනට ඒ ගැන හිතන්න එපා.
Forex (ලෝක මුල්ය වෙළද පොල ) අපේ ආදායමක් මාර්ගයක් කරගන්නේ කෙසේද?
සමහර විට ඔබ Forex ගැන නොදන්න පුද්ගලයෙක් වෙන්න පුලුවන්. Forex තුලින් ආදායමි ලබන්න පුලුවන් බව කිසිදාක හිතපු නැති පුද්ගලයෙක් වෙන්නත් පුලුවන්. හැබැයි මෙි කිසිවක් නොදැන සිටි ඔබ Forex Market එකට නොදැනුවත්වම සමිබන්ධ අයෙක් කියලා කිවිවොත් විශ්වාස කරන්න පුලුවන්ද ?. සමහර විට බැරිවෙයි. හැබැයි ඔබ මම , අපි හැමෝම Forex කරත් නැතත් මුල්ය වෙළද පොළට සමිබන්ධයි.
1.ඔබ විදේශිය රටකට ගියාද ?
2.විදේශයක සිටින නෑදැයෙක් හෝ මිතුරෙක් ඔබට විදෙ මුදල් එවනු ලැබුවාද ?
3.ඔබ විදේශ රටකින් යමි කිසි භාණ්ඩයක් ගෙන්වා ගෙන තිබේද?
4.එසෙත් නැතිනමි කිසියමි විදේශ රටක සේවාවකට අන්තර්ජාලය හරහා ගෙවිමක් කරාද ?
මෙ ඉහතින් සදහන් කළ එකකට හෝ ඔබ සමිබන්ධනමි ඔබ නොදැනුවත්වම Forex ගණුදෙනු කල පුද්ගලයෙක්. සරලව හිතන්න දැන් ඔබ විදේශ රටකට යන්නනමි ඔබට විදේශ මුදල් ලංකාවෙි බැංකුවකින් හරි බලයලත් මුදල් හුවමාරැ ආයතයකින් ගන්න අවශ්ය වෙනවා. එහේම නැතිව ඔබට බැ වෙන රටකට ගිහිල්ලා ලංකාවෙි මුදල් වියදමි කරන්න. මෙි මොන ක්රමයෙන් ඔබට විදේශ මුදල් ගත්තත් ඒ දෙන ආයතනය ඔබට මුදල් හුවාමාරැ කරන මුදල හා ඊට එහා සැගවුනු මිලකුත් තියෙන බව ඔබ දැනන් හිටියද ? පහත පින්තුරය බලන්න. මං මෙි වෙන්නේ මොකක්ද කියලා ඔබට පැහැදිලි කරලා දෙන්නමි.
උඩින් තියෙන්නේ ඇමෙරිකානු ඩොලරය (USD - United State Dollar) ට සාපෙක්ෂව රැපියල් වල 2020-01-29 වෙනි දින හුවමාරැ මිල ගනන්. පෙන්වා නේද මෙකේ මිල ගනන් දෙකක් තියෙන බව. ඇයි මෙි දෙකක්. ඉතින් බැංකුව Forex Trading කරන්නේ එහේම තමයි. බැංකුව හෝ මොන හුවමාරැ ආයතනවත් ලාභයක් නැතිව ඔබට විදේශ මුදල් දෙන්නැ. ඉහත මිලගනන් පැහැදිලි කර ගත්තොත්.
1. Buying Rate (179.2500) - මෙි කියන්නේ ඔබට ලංකාවට ලැබෙන ඩොලර් හෝ ඔබ විසින් බැංකුවට ඩොලර් දීලා රැපියල් කර ගත්තොත් ඔබට ලැබෙන මිල.
2. Selling Rate (183.9500) - මෙි කියන්නේ ඔබ විදේශ මුදල් බැංකුවකින් ගත්තෝත් හරි විදේශයකින් භාණ්ඩයක් ගෙන්න අන්තර්ජාලය හරහා මිලදි ගැනිමක් කරොත් හරි, විදේශයකට මුදල් යැවිවොත් හරි ඔබට ලැබෙන මිල.
සාමාන්ය පරිදි ගත්තොත් ඩොලර් විවිධ ආකාර වලින් ලංකාවට ලැබීම හා ලංකාවෙන් පිටතට යැම සෑම දිනකම නිරන්තරයෙන් සිද්ධ වෙන ගණුදෙනු. ඉතින් බැංකු කරන්නේ ලැබෙන මුදල් අඩු ගානකට (Buying Rate) ඇරගෙන ඩොලර් ගන්න අයට වැඩි ගානකට (Selling Rate) විකුණලා ලාභයක ලබන එක. මෙක තමයි Forex Trading. බැංකු කරන මෙි දේම තමා අපි වෙනත් මුදල් වර්ග එක්ක Online Forex Trading වලින් කරන්නෙත්. හරිම සරලයි. මොකද Online Forex Trading වල රැපියල් නැ.
මෙි ක්රමයම මුලික කරගෙන තමයි අපි Forex Trading තුලදිත් මුදල් උපයන්නේ. ඒ කියන්නේ මුල්ය වෙළද පොලේ තියෙන මුදල් වර්ග එකිනෙකට හුවමාරැ කර ගැනිම තුලින්. තවත් විදියකින් කිවිවොත් මිලදි ගැනීම හා විකිණිම තුලින්. උදාහරණයක් විදියිට Euro , Usd වලට , GPB , Usd වලට ආදි වශයෙන්. හැබැයි ඉහත ගණුදෙනුව ගත්තොත් ඔබ දැක්කා අපි වෙනුවෙන් මුදල් හුවමාරැව සිද්ධ කරේ බැංකුව මිසක් අපි නෙවෙයි. මෙන්න මෙික වෙනස් වෙනවා Online Forex Trading වලට ආවම. සාමාන්ය විදියට අපි බැංකුවට ගිහිල්ලා හුවමාරැවක් කරොත් බැංකුව ලාබ ලබනවා. අපි Online Forex Trading කරොත් අපි ලාභ ලබනවා. එචිචරයි.
මෙි මුල්ය වෙළද පොලේ විශාල ගණුදෙනු ප්රමාණයක් සෑම තත්පරයකම සිද්ධ වෙන නිසා මුදල් වර්ගයන් වල මිල සෑම තත්පරකම පාහේ වෙනස් වෙනවා. සමහර අවස්ථාවන් වල ඉතා සුළු කාලයක් තුලදි මිල ගණන් අතිවිශාල වෙනස් වීමි වලට පවා ලක් වෙනවා. ඒක නිසා ඔබ Forex Trading කරනවනං ඔබගේ ගණුදෙනුව ක්ෂණිකව සිද්ධ වෙනවා පමණක් නෙවෙයි, ඔබට ලැබෙන්නේ ලාභයක්ද ආලාභයක්ද කියන එකත් එවලේම ඔබට බලාගන්න පුලුවන්. මෙක නිසා තමයි බොහෝ දෙනෙක් Online Forex Trading කරන්න හදන්නේ. හරියට කරොත් සුළු කාලයක් තුලදි විශාල ලාභයක් උනත් ලබන්න පුලුවන්.
දැන් ඔබට මුල්ය වෙළද පොල යනු කුමක්ද , මෙකෙන් වෙන්නේ මොකක්ද කියන එක සමිබන්ධව අනිවාරයෙන්ම අවබෝධයක් ලැබිලා තිබිය යුතුමයි. එහේම නැත්ත නැවත නැවත මෙි ලිපිය කියවලා අවබෝධ කරගන්න උත්සහ කරන්න. මොකද ඔබ එහේම නැතිව ඉදිරි ලිපිය කියවුවොත් ඔබට සමහර විට වටහා ගැනිමෙි අපහසුවක් එනන් පුලුවන් හින්දා.